Mekanik Benzin Pompaları:Mekanik benzin pompası, ana parça olarak emme ve basma
supapları, diyafram, diyafram yayı,diyafram hareket kolu ve pompa gövdesinden meydana gelir. Hareket kolu, kam mili üzerindeki pompa kamından hareket alarak diyaframı aşağı çeker.Diyaframın aşağı inmesi,  diyafram üzerindeki hacmin büyümesine ve vakum oluşmasına yol açar. Benzin, emme supap yayının kuvvetin! yenerek diyafram üzerindeki hacme dolar.Diyaframın yukarı hareketi,diyafram yayı ile sağlanır. Diyafram yayı diyaframı yukarı ittiğinde daralan hacimde sıkışan benzin,basma supabım açarak karbüratöre gider.

Diyaframın emiş yapmasa hareket kolu ile sağlanır. Diyaframın benzim karbüratöre basması, diyafram yayının itme kuvvetine bağlıdır.Benzinin pompadan çıkış basıncı, 0.2 ila 0.5 bar (kgf/cm²) arasında otur. Pompanın gerçek çıkış basıncı katalogla belirtilir.Pompa çıkış basıncının diyafram yayı ile ayarlanması sistemin aşırı basınç altında zorlanmasını önler.

Benzin Pompasının Arızaları:

1- Pompa hava alır. Muhtemel yerler, süzgeç kapağı tespit vidası ve contası, giriş rekoru bağlantısı, üst gövde ve diyafram temas yüzeyleridir.

2- Diyafram delik veya özelliğin! kaybetmiştir.

3- Diyafram yayı basıncını kaybetmiş veya kırılmıştır.

4- Emme ve basma supapları ömrünü doldurmuş veya yuvasına sıkışmıştır.

5- Diğer mekanik kısımlar aşınmıştır.

Bu gibi durumlarda gerekli onarım yapılır veya pompa yenisi ile değiştirilir

d) Benzin Pompasının  Kontrolü.:Benzin pompasının kontrolünde en kestirme yol, pompanın çıkış basıncım ve debisini ölçmektir.Pompa basıncı, özel manometre
ile ölçülür. Manometre, T adaptörü ile pompa benzin çıkış ucuna bağlanır.

Motor rölantide çalışır. Manometrede okunan basınç, katalogda  belirtilen değerde olmalıdır. Katalog,pompa debisini vermiş ise, debi değeri de ölçülerek uygun olup olmadığı kontrol edilir.Benzin pompalarının bir kısmı sökülemez şekilde kapalı imal edilir.Bu tür pompalar, arıza yapmaları halinde yenisiyle değiştirilir. Sökülebilir pompaların arızalanması durumunda, pompa tamir takımı içinde bulunan parçaların değiştirilmesi suretiyle gerekli tamirat yapılır.Pompanın, motora takılması sırasında hareket kolunun pompa kamına uygun temas etmesi sağlanmalıdır.

Elektrikli Benzin Pompaları:Elektrikli benzin pompaları birkaç çeşittir.Bunlardan bir ta-
nesi,yakıt deposu içinde ve şamandıra tertibatının üzerinde bulunur.Elektrikli benzin pompalarından bir diğeri, rotorlu tip olanıdır. Gövde içinde dönen endüvi üzerinde bulunan rotor (bazı tiplerde palet bazılarında masura) benzini giriş borusundan emerek çıkış borusuna basar.

Elektrikli benzin pompasından bir tanesi de elektromanyetik olarak çalışan pompadır.Bu pompanın çalışması, mekanik pompaya benzer. Ancak diyaframın aşağı çekilmesi hareketi pompa içinde bulunan bir bobinin yarattığı manyetik alanın etkisiyle sağlanır.Diyaframın yukarı itilmesi mekanik pompalarda olduğu gibi yine diyafram yayı ile yapılır.Elektrikli pompaların tümü,aracın kontak anahtarım açtıktan sonra çalışır.

Yakıt Göstergesi: Yakıt göstergesi,depodaki yakıtın miktarını  gösterir.

Yakıt göstergesi sürücü mahallinde bir gösterge saati ile yakıt deposu üzerindeki şamandıra tertibatından meydana gelir.Yakıt göstergeleri manyetik veya termik tip olarak iki çeşittir.

Hava Filtresi:Karbüratöre giren havanın içindeki toz,   toprak ve benzeri yabancı
maddeleri süzer. Bunun yanı sıra, motorun geri tepmesinde alevin karbüratör
boğazından çıkmasını önleyerek, yangın ihtimalim ortadan kaldırır ve karbüratör-
de hava akışından oluşan sesleri en aza indirir.

Hava filtreleri; kuru tip    kağıt filtreler, yağ banyolu kağıt
filtreler ve yağ banyolu metal süzgeçli olmak üzere üç tipte olur. Günümüz araçlarında genellikle kuru tip kağıt filtreler kullanılır.

 

Karbüratörler:Yakıt sisteminin en önemli parçası karbüratördür. Karbüratörler, çok  çeşitli,çok hassas ve pahalı parçalardır. Bunların tamir ve bakımı bilgi, beceri ve tecrübeye bağlıdır.Özellikleri ve ayar değerleri bilinmeyen karbüratörlerin rast gele sökülmesi, çoğu kere problemin büyümesine yol açar. Gerekli temel ve özel (ayar
değerleri, ayar yerleri, ayar şekilleri ) bilgileri edinmeden her karbüratörü sökme,
tamir etme merak ve hevesine kapılmamak gerekir.

Karbüratör:Her türlü şartlar altında, (hava sıcaklığı, yol şartları, aracın yük ve hız durumu) motorun çalışması için gerekli olan benzin hava karışımım temin etmektir.

Normal Karışım: l kg benzin ile 15 kg havanın meydana getirdiği karışıma normal karışım denir.

Zengin Karışım: \ kg benzin ile 15 kg dan daha az havanın meydana getirdiği karışıma zengin karışım denir.

Fakir Karışım: l kg benzin ile 15 kg dan daha çok havanın meydana getirdiği karışıma fakir karışım denir.

Yapım Özellikleri:Karbüratör, döküm yolu ile imal edilen, içinde çok sayıda kanal ve delik
bulunan bir parçadır. Eğilmeye ve çarpılmaya son derece yatkındır. Eğilen veya çarpılan bir karbüratörün, normal çalışması mümkün değildir.Bu nedenle karbüratörün sökülmesi için motorun soğuması beklenmeli,dikkatli ve titiz çalışılmalı, uygun kalınlıkta ve kalitede conta kullanılmalı, tespit vidaları karşılıklı ve dengeli sıkılmalıdır.En basit bir karbüratör üzerinde en az 5 - 6 devre bulunur. Bunlar:

1- Şamandıra devresi 2- Rölanti devresi  3- Yüksek hız devresi   4- Kapış devresi

5- îlk hareket devresi (Jikle devresi)  6- Güç devresidir.

Şamandıra Devresi:Şamandıra devresi, sabit seviye kabı içindeki benzin seviyesin! ayarlar.

Çalışması:Şamandıra devresi; sabit seviye kabı, şamandıra ve yakıt supabından
oluşan üç ana parçadan meydana gelir. Sabit seviye kabinin üstü açık hava ile

 

irtibatlıdır. Dip kısmında ana meme ve varsa güç supabı yer alır.Sabit seviye kabı, karbüratör içindeki benzin depocuğudur. Buradaki benzin miktarının belirli seviyede olması gerekir. Benzin seviyesinin yüksek veya düşük olması motorun normal çalışmasını engeller.Şamandıra, içi boş plastikten veya bakır saçtan yapılır. Bir uçundan pim
yardımıyla sabit seviye kabı içinde, benzin seviyesine göre yüzecek şekilde yerleştirilir.

Yakıt supabı, şamandıra iğnesi ve iğne yuvasından oluşur. Şamandıra iğnesi,
şamandıranın hareketine bağlı olarak sabit seviye kabına benzin girişim ayarlar.

Sabit seviye kabındaki benzin miktarı azaldığında şamandıra da aşağı iner.
Şamandıra aşağı inerken, şamandıra iğnesi benzinin sabit seviye kabına girmesine müsaade eder.Sabit seviye kabındaki benzin sevi/esi yükseldiğinde şamandıra da yükselerek, şamandıra iğnesini yuvasına iter.Yuvasına oturan şamandıra iğnesi, benzinin sabit seviye kabına girişini keser.

Şamandıra Ayarı:Şamandıra ayan, her karbüratörde küçük farklılıklar gösterir. Ayar ölçü değeri ve ayar şekli, katalogla belirtilir.Şamandıra üst yüzeyinin karbüratör kapağına parelel
durumda iken şamandıra iğnesinin yuvasına oturarak benzin girişini kesmesi genel bir ayar
şeklidir.

Şamandıra Devresi Arızaları ve Giderilmesi:l- Şamandıra delinir ve içine benzin dolar. Şamandıra ağırlaştığı için dibe çöker ve sabit seviye kabına benzin girişim kesemez.Bu durumda, şamandıra yeni-  Delik Şamandıra yenisiyle  değiştirilir.

2- Benzin giriş süzgeci tıkanır,yakıt supabı yuvasına yapışır,şamandıra sıkışır. Bu nedenlerden sabit seviye kabına benzin giremez.

Süzgeç temizlenir ve yakıt su- sıkışmış Şamandıra kabı normal duruma getirilir. Şamandıranın, pimine sıkışması önlenir.

 

3- Yakıt supabı aşınır veya arasına pislik sıkışır. Benzin girişini  tam olarak kesemez yani kaçırır.Yakıt supabında pislik varsa temizlenir, aşınmış ise yenisiyle değiştirilir.4- Benzinin içindeki su ve pislik sabit seviye kabinin dibine çöker.Dipte biriken tortu, benzin kesikliğine yol açar.Tortu gerektiği şekilde temizlenir, delik ve kanallara basınçlı hava tutulur.

5- Şamandıra seviye ayan bozulur. Seviye ayan yükselirse    karışım zenginleşir. Motorun benzin sarfiyatı yükselir, motor sık sık boğulur. Seviye ayarı aşağı inerse, karışım fakirleşir. Motor zor çalışır, güçten düşer ve özellikle aracın  ilk hareketi çok zorlaşır, yüksek devirlerde benzin kesikliği hissedilir.

Alçak Hız (Rölanti) Devresi):Alçak hız devresi, motorun düşük devirde ve kendi halinde çalışması için gerekli benzin hava karışımım temin eder.Motor, düşük devirde çalışırken, gaz kelebeği kapalıdır. Pistonların emme zamanında meydana getirdiği vakum, gaz kelebeğinin altını, buraya açılan delikleri ve kanalları  etkisi altına alır.Bu vakumun etkisiyle, rölanti memesinden emilen benzin ile hava kanalından emilen hava, karışarak rölanti devrinde gerekli karışımı meydana getirir.Rölanti memesi, rölanti devresine giden benzin miktarını  sınırlandırır.Oluşan karışım, rölanti kanalından geçerek gaz kelebeğinin altından emme manifolduna dökülür. Karışım miktarı, karışım ayar vidası tarafından ayarlanır.Hava ayar vidası ise, karışım içindeki hava miktarını hassas olarak ayarlamaya yarar. Gaz kelebeğinin az açıklık durumunda rölanti karışımı, yüksek rölanti deliğinden de dökülerek motor hızının artmasını sağlar.                                                    

                                            

Alçak Hız Devresinde Meydana Gelen Amalar ve Giderilmesi:Alçak hız devresinin arızası, motorun rölanti devrinde normal çalışmaması ve ayar tutmamasıdır. Sebepleri:l- Rölanti memesinin deliği ve devre kanalları zamanla kirlenir veya tıkanır
ve normal karışım oluşamaz. Bu kısımlar temizleme sıvısı (tiner gibi) ile yıkanarak temizlenir ve basınçlı hava tutulur.2- Rölanti memesinin çapı aşınarak büyür ve motorun yakıt sarfiyatı artar.Rölanti memesi uygun ölçüdeki yeni meme ile değiştirilir.3- Karışım ayar vidasının konik ucu bozulur ve karışım ayarı tam yapılamaz. Yenisiyle değiştirilir.4- Gaz kelebeği burçları aşınması, conta yırtılması, karbüratör parçalan-
nin eğilmesinden dolayı hava kaçağı olur. Kaçak hava karışım oranım bozduğu
için rölanti ayan tutmaz. Aşınan parçalar yenilenir, eğilen yüzeyler mümkünse
eğelenerek düzeltilir.

Rölanti Ayarının Yapılması:Bir motorda rölanti ayarına geçmeden önce, motor ayarları yapılır. Motor ayarından kasıt; motorun supap ayarı, avans ayan, buji ve platin ayarının normal değerlerinde olmasıdır. Aksi halde yapılan rölanti ayan sonuç vermeyebilir. Motor
çalıştırılır, normal sıcaklığına ulasana kadar beklenir. Önce rölanti devir ayan
ve daha sonra da rölanti karışım ayarı yapılır.

Rölanti Devir Ayarı:Motora bir devir saati (takometre) ve mümkün ise egzoz gaz analiz cihazı bağlanır.Motor devri, devir ayar vidasından katalogla tavsiye edilen devire ayarlanır.

Karışım Ayar Vidası:Devir ayar vidası, doğrudan gaz kelebeğini  aralayan vidadır.

Rölanti Karışım Ayarı:Motor devri katalog değerine ayarlandıktan sonra, karışım ayar vidası zengin karışım oluşturacak şekilde sola doğru yavaş yavaş döndürülür. Bu işleme
motor sarsıntılı çalışana kadar devam edilir.Daha sonra karışım ayar vidası bu kez de fakir karışım oluşturacak şekilde sağa doğru yavaş yavaş döndürülür. Motorun dönmesi hızlanır, sarsıntısı azalır. Döndürme işlemine motor, en yüksek devre ulasana kadar devam edilir.Motor devri, tekrar  katalogda belirtilen devire yeniden ayarlanır. Devirde olan değişikliğe bağlı olarak karışım ayan bozulur. Karışım ayar vidasından yavaş yavaş biraz sağa, biraz sola çevirerek motorun en yüksek çalışma devri bulunur. Bu iki vida ile gerekli ayarlama yaparak uygun devir ve uygun karışım elde edilir. Devrede bağlı olan egzoz gaz analiz cihazı rölanti ayarında en uygun durumun bulunmasını sağlar. Motora bir kaç kez yarım gaz verilir. Takometreden rölanti devrinde değişiklik olup olmadığına bakılır. gerekiyorsa ayarlama işlemine devam edilir.

 

Yüksek Hız Devresi:Yüksek hız devresi, motorun yüksek devirlerde çalışması için gerekli olan benzin hava karışımını sağlar. Gaz kelebeğinin açılmasıyla manifolt vakumunun etkisi altında kalan hava, karbüratör boğazından içeri akmaya başlar.Karbüratör boğazının en
dar yerine venturi veya difüzör denir. Havanın, venturiden geçerken hızı artar. Hava hızının artması oranında, venturi içinde basınç düşüklüğü (vakum) meydana gelir.Sabit seviye kabında açık hava basıncının etkisinde olan benzin, ana memeden geçerek fıskiyeden venturiye dökülür. (Ana meme, yüksek hız devresine giden benzin miktarım sınırlandırır.) Venturiye dökülen benzin, geçen havanın içine karışarak emme manifolduna gider.

Yüksek Hız Devresinde Meydana Gelen Arızalar ve Giderilmesi:Yüksek hız devresinde oluşan arıza, aracın yakıt sarfiyatının artması ve ana memenin tıkanması sonucu benzin kesikliği olarak kendini gösterir. Yüksek hız devresinde yakıt sarfiyatım artırıcı en önemli etken ana meme çapının aşınarak büyümesinden meydana gelir. Bu gibi durumlarda aşman meme yenisiyle değiştirilir. Meme değişiminde meme üzerinde yazan ölçüye itibar
etmekten ziyade, yeni memenin çapı meme mastarıyla ölçülmeli meme çapı ölçüsünden emin olunmalıdır.

Sabit seviye kabı içindeki pislikler, su ve tortu zaman zaman ana memeden benzin akışına mani olur. Karbüratör sökülerek gerekli temizlik yapılır.

Kapış Devresi:

Kapış devresi, rölanti devrinden yüksek hız devrine geçmesi sırasında devreye ilave benzin göndererek motorun stop etmesini önler.Gaz kelebeği kapalı iken motorun çalışması için gerekli karışımı rölanti devresi sağlar. Bu durumda kapış pompası pistonu, silindiri içinde ve yukarıdadır.Pistonun meydana getirdiği vakum, benzinin giriş supabını açarak içeri dolmasına yardımcı olur. Yeteri kadar benzin girdiğinde supap kapanır. Gaz
pedalına  basıldığında gaz kelebeği aniden açılır. Gaz kelebeğinin hareketi bağlantı
kolu ile kapış pistonuna iletilir.Piston aşağı inerken haznede sıkışan benzin, geri
dönüş supabından geçerek kapış fıskiyesinden karbüratör boğazına fışkırarak dökülür.

Gaz kelebeğinin açılması ile zayıflayan vakum, rölanti devresini çalıştıramaz. Venturiden geçen hava, vakum oluşturacak  hıza aniden yükselemez.Bu durumda yüksek hız devresi de çalışamaz.Bu ölü nokta, kapış devresinden gönderilen benzin ile atlatılır. Geri dönüş supabı,

 

motor rölanti devrine düştüğünde kapış kanalındaki benzinin tekrar geri  dönmesini önleyerek kanalların boşalmamasını sağlar.Karbüratörlerin çoğunda benzini pompalama görevi pistonlu pompa yerine kapış diyaframı ile yapılır.

Kapış Devresinde Meydana Gelen Arızalar ve Giderilmesi:

1- Kapış devresi supapları, kanalları  aşınır, kirlenir ve tıkanır. Aşınan parçalar yenisi ile değiştirilir. Kirlenen, tıkanan kısımlar temizleme sıvısı ile yıkanarak basınçlı hava tutulur.

2- Kapış pompası yayı, pistonu, salmastrası veya diyaframı ömrünü doldurur. Arızalı parçalar yenisi ile değiştirilir.

3- Gaz kelebeği bağlantı parçaları aşınır, ayarları bozulur. Aşınan parçalar
yenisiyle değiştirilir veya onarılır. Gerekli ayarlan yapılır.

Kapış Pompası Debi  Ayarı:Kapış pompasının bir defada bastığı benzin miktarı belirlidir. Buna pompa debisi denir. Basılan benzin miktarı az olursa motorun, aniden yüksek devirlere geçmesi zorlaşır. Çok olursa benzin sarfiyatının artmasına ve benzinin tümü
yanmadığı için çevre kirlenmesine yol açar.Ayar değerleri ve ayar yerleri değişik karbüratörlerde birbirinden farklıdır.Gerekli bilgi için kataloglardan istifade edilir.

İlk Hareket Devresi:ilk hareket devresinin görevi; soğuk motorun kolay çalışmasını sağlamak için zengin karışım meydana getirmektir.Zengin karışım oluşturmak için, karbüratör üzerinde üç ayrı metottan biri uygulanır. Bunlar; taşırma boğma ve ilave karışım göndermedir.

Bu metot, bazı motosiklet ve küçük motorların karbüratörlerinde uygulanır.

Sabit seviye kabı üzerinde bulunan taşırma düğmesine basıldığında, şamandıra aşağı itilir. Şamandıranın aşağı inmesiyle sabit seviye kabındaki benzin seviyesi yükselerek ana meme fıskiyesinden taşar.Bu durumda marşa basıldığında taşan benzin, zengin karışım
oluşturarak motorun kolay çalışması sağlar.Motorun boğulmasını önlemek için taşırma pimine basma süresi, sabit seviye kabı üstünde bulunan delikten benzin çıkana kadar devam eder.

2- Boğma Metodu (Jikle devresi):Otomobil motorlarında en çok kullanılan metottur. Boğma metodunda, karbüratör hava giriş boğazına bir kelebek konur. Bu kelebek, istenildiğinde hava giriş kesitin! daraltarak karbüratöre giren havanın miktarım azaltıp, zengin karışım oluşmasını sağlar. Bu kelebeğin adına jikle kelebeği, düzene de jikle devresi denir. Jikle devresi, mekanik ve otomatik olmak üzere iki çeşittir. Mekanik jikle devresinin çalışması, sürücünün jikle kolunu çekmesiyle başlar. Otomatik jiklede ise, devrenin çalışması manifolt vakumu, sıcaklık, karbüratöre giren havanın hızı ve termostatik yay ile sürücüye bağlı olmaksızın çalışır.

Mekanik Jikle Devresi:Jikle kolu, sürücü tarafından çekildiğinde karbüratördeki jikle kelebeği kapanır. Jikle kelebeği ile gaz kelebeği birbiri ile irtibatlı olduğundan aynı
zamanda gaz kelebeği de bir miktar açılır.

Jikle kelebeğinin kapalı, gaz kelebeğinin bir miktar açık olması, manifolt vakumunun
(emişin) jikle kelebeğinin altına kadar ulaşmasını sağlar.Vakumun etkisiyle ana meme fıskiyesinden bol miktarda çekilen benzin ile jikle kelebeğinden sızan az miktardaki hava karışarak zengin karışımı meydana getirir.Zengin karışım motorun kolaylıkla çalışmasını sağlar. Sürücü, motor çalıştıktan sonra jikle kolunu, motorun en sarsıntısız çalışacak şekilde yavaş yavaş yerine iter.

Mekanik jikle devresi:Motor ısındığında jikle  kolu yerine itilerek jikle kelebeğinin tamamen
açılması sağlanır.

Mekanik Jikle Devresinin Arızaları ve Ayarı:

1- Jikle çekildiğinde motor sık sık boğulur.Jikle çekildiğinde motorun boğulması, karbüratöre karışım için yeterli havanın girmeyişinden ileri gelir. Bunun için jikle kelebeği kapanma ayan yapılır.Gerekli ayar değeri katalogdan alınır.

2- Jikle kolu tamamen yerine itilmesine rağmen, motor yüksek devirde çalışmasına devam eder.Bunun sebebi; jikle kelebeğinin takılarak açılmayışından ileri gelir. Jikle kelebeğinin takılmasına neden olan durum incelenerek giderilir. Jikle kolu yerine tam olarak itildiğinde, jikle kelebeğinin tamamen açılması gerekir. Şayet açılmıyorsa gerekli ayarlama yapılır.

3- Jikle teli oksitlenmiş veya özelliğin! kaybetmiş olup hareket iletemez. Jikle telinin spirali yağlanır, sonuç vermez ise yenisiyle değiştirilir.

Otomatik Jikle:Otomatik jiklede motor soğuk iken jikle kelebeği termostatik yay ile devamlı
kapalı tutulur. Termostatik yay, soğuk iken yay özelliğin! kazanan ısındıkça yay özelliğim kaybeden malzemeden yapılmıştır. Jikle kelebeği kapalı olduğundan manifolt vakumu, ana
meme fıskiyesinden bol miktarda benzin çeker. Jikle kelebeği arasından sızan hava, benzinle karışarak zengin karışım meydana getirir.Motor çalıştıktan sonra manifolt vakumu devamlı olarak vakum pistonunu çekip hava kelebeğin! açmaya zorlar.Ancak henüz ısınmayan termostatik yay, yay özelliğini kaybetmediği için vakumun çekme kuvvetine karşı gelerek kelebeğin hemen açılmasını önler. Kelebek açılmadığı sürece jikle devresi zengin karışım meydana getirmeye devam eder.Temostatik yay sıcak hava, sıcak su, egzoz gazı veya elektrikle ısıtılır.Isınan yay, yay özelliğin! kaybettiği için vakum pistonunun, jikle kelebeğini açmasına engel olamaz. Jikle kelebeği açıldığında jikle zamanı sona erer. Ancak
bunun için sürücünün, motor çalıştıktan sonra gaz pedalına sonuna kadar bir kere
basması gerekir. Motor durduğunda, termostatik yay soğuyarak gene yay özelliğini kazanıp
jikle kelebeğini kapatır.Bir çok karbüratörde piston yerine diyafram bulunmaktadır. Diyafram da gene manifolt vakumuna bağlı olarak çalışır. Çalışma prensibinde bir fark bulunmaz.

Otomatik Jikle Devresinin Arızaları:

1- Motorun ilk çalışması zor olur.

2- Motor, ilk çalışmada sık sık boğulur.

3- Motor, çalıştıktan sonra rölantide stop eder.

4- Motor, çalıştıktan sonra uzun süre yüksek devirde çalışır. Bu arızaların tümü, devre ayarlarının bozuk olması veya bazı parçaların ömrünü doldurmasından meydana gelir. Gerekli ayarlama yapılarak varsa bozulan parçalar yenisiyle değiştirilir. Sistemin çalışmasını engelleyen kirlenmeler temizlenir.

Jikle Çubuğu Ayarı:Devrede ilk olarak yapılması gereken ayardır. Jikle kelebeği ile gaz kelebeğinin uyumlu olarak çalışmasını sağlar. Yani motor soğuk iken jikle kelebeğinin
durumuna uygun olan gaz kelebeği açıklık ayandır. Ayar şekli ve kelebek açık-
miktarı katalogla belirtildiği şekilde yapılır.Jikle Aralayıcı Ayarı:Jikle aralayıcı ayan, tam gaz durumunda jikle kelebeğinin aralanma ayandır.Bu ayar, motor boğulmasına karşı yapılır. Motor boğulduğunda sürücü gaz pedalına sonuna kadar basarak marş yapar. Ne zaman motor çalışırsa o zaman ayağım gaz pedalından çeker.Bu ayar normal ise, tam gaz durumunda jikle çalışırken motora hiç benzin gitmez. Silindirlere dolan hava benzinle ıslanan buji tırnaklarım kurutarak motorun çalışmasını sağlar. Ayar için gaz kelebeği    sonuna kadar açılır.Bu durumda jikle kelebeğinin alt kenarı  ile karbüratör boğazının arası ölçülür.Okunan ölçü, katalog değerini tutmuyorsa, gaz kelebeği kolu üzerindeki ayar dili eğilerek ayarlanır.

Termostatik Yay Gerilim Ayarı:Termostatik yay gerilim ayan, jikle kelebeğinin zamanında açılmasını sağlamak için yapılır. Jikle kelebeği motor ısınmadan açılacak olursa, motor rölantide stop eder ve ilk çalışma zorlaşır. Geç açacak olursa yakıt sarfiyatının artmasına sebep olur. Bu ayar motor soğuk iken yapılır. Ayar için termostatik yay kapağının tespit vidaları gevşeltilir. Gövde ve kapak üzerindeki işaretler katalogla belirtildiği duruma getirilir. Bu durumda tespit vidaları sıkılır. Ayar sonrası jikle kelebeğinin açılması kontrol edilir. Bunun için, jikle kelebeğine parmakla basılır. Kelebek acıtırken ve kapanırken hiç tutukluk
yapmamalı ve bırakıldığında tamamen kapanmalıdır.

İlave Karışım Gönderen ilk Hareket (Starter) Devresi:Bazı karbüratörler üzerinde, jikle devresi yerine ilave karışım gönderen ilk hareket (starter) devresi bulunur. Starter devresi jikle devresinin görevini yapar. Özelliği, müstakil bir devre olarak çalışmasıdır.Starter devresi ana parça olarak, starter memesi, starter tertibatı ve starter supabından meydana gelir.Starter memesi; devreye giden benzin miktarım sınırlar.Starter devresi çalışmaya başladığında zengin karışım oluşturarak soğuk motorun, kolay çalışmasını sağlar.Starter supabı (diyaframı), manifolt vakumu ve diyafram yayı ile çalışır. Görevi, motor çalıştıktan sonra zengin karışımın normal karışıma doğru dönüşmesini sağlamaktır. Starter devresi, mekanik veya otomatik olarak çalışır.Mekanik olanlarda sürücü mahallinde jikle düğmesi (kolu) bulunur. Jiklenin devreye girmesi sürücünün, jikle düğmesini çekmesiyle başlar.

Starter devresinin karışım kanalı gaz kelebeğinin altına açılır. Manifold vakumunun etkisi ile starter memesinden emilen benzin, hava kanallarından emilen hava ile karışarak zengin karı şım oluşturup, gaz kelebeğinin akma dökülür. Rölanti devresinden gelen karışım ile ek olarak starter devresinden gelen zengin karı şım soğuk motorun kolayca çalışmasını sağlar.Motorun çalışmasıyla yükselen manifold vakumu,  starter diyafram yayının itme kuvvetini  yenerek, diyaframı çeker. Diyaframın çekilmesiyle starter karışım kanalına diyafram hava kanalı bağlantısından  ilave hava gelir.Gelen hava, karışım içindeki hava miktarım çoğaltacağı için karışımın zenginlik oranı  azalır. Böylece hem motorun boğulması önlenir hem de yakıt tasarrufu sağlanır.